piątek, 11 listopada 2016

Czy 11 Listopada był ważnym świętem w II RP?

Józef Piłsudski pytany o to: "Czy 11 Listopada był dla niego najważniejszym dniem w życiu?" odpowiedział, że był to miły dzień, ale ważniejsze były inne. Nigdy jednak nie ujawnił o jakie wydarzenia chodziło. Wiadomo, że co roku spotykał się ze swoimi żołnierzami I i III  Brygady, i wiadomo, że wspominano wtedy bitwę  pod Kostiuchnówką:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Kostiuchn%C3%B3wk%C4%85
oraz "Kryzys przysięgowy"
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kryzys_przysi%C4%99gowy
Być może z tych powodów, oraz niewyjaśnionych do końca przyczyn poprzedzających zwolnienie Piłsudskiego z Magdeburga, 11 Listopada przez cały okres życia Piłsudskiego był tylko rocznicą jednego z wielu wydarzeń.


Po raz pierwszy rocznicę 11 Listopada zaczęto obchodzić w Polsce od 1937 r. po uchwaleniu tego dnia świętem państwowym:
http://www.stefczyk.info/publicystyka/historia/11-listopada-od-1937-r-swietem-panstwowym,5862536403
Jak obchodzono to święto wcześniej można poczytać np. tutaj:
http://www.rmf24.pl/kultura/news-jak-kiedys-swietowano-11-listopada-czuc-bylo-nastroj-euforii,nId,1055184
A jak uroczystości te odbywały się w rodzinach bohaterów mojego poprzedniego postu? Niestety wyglądało to bardzo podobnie do tego co obserwujemy dzisiaj.







Jest rok 1970. Dom w głębi na zdjęciu obok (na pierwszym planie moje popisy skakania na jednej ręce) to rozbudowywany czterorodzinny drewniany dworek z połowy XIX w. W latach międzywojennych na piętrze mieszkał dziadek Bronek, parter zajmowali moi stryjowie Władysław i od 1933 r. Julian. W kordegardzie do której prowadziła druga wybrukowana ścieżka z lewej strony mieszkał kolejny stryj Józef. W zasadzie wszyscy, pomimo znacznych różnic w kwestii pochodzenia, przynależności politycznej i posiadania, byli socjalistami. Na pochód 1 Maja zawsze chodził dziadek Bronek, a 11 Listopada stryj Julian w galowym mundurze uczestniczył w skromnych paradach wojskowych. Obaj panowie tolerowali się nawzajem, ale te dwa święta były zawsze źródłem niepokojów rodzinnych.  










Po wydarzeniach, które opisałem w poprzednim poście sytuacja rodzinna skomplikowała się jeszcze bardziej. Wprawdzie dziadek Bronek uniknął "resocjalizacji" w Berezie Kartuskiej, ale akcja jaką przeprowadził stryj Julian musiała być utrzymywana w najgłębszej tajemnicy. Ten stan wrogości, zainicjowany fałszywym oskarżeniem stryja Juliana o donos, trwał aż do końca 1956 r., gdy polityczne zmiany umożliwiły skłóconym rodzinom pogodzenie się. W 1959 r. do komunii przystępuje moja siostra, to okazja do pogodzenia się. Na zdjęciu poniżej czwarty z lewej to legionista stryj Julian, pierwszy z prawej komunista dziadek Bronek.
To nie jest tylko pozowanie do zdjęcia. Panowie już wiedzą o sobie wszystko i chętnie o tym rozmawiają. I w zasadzie nikt by nie pomyślał, że jeszcze kilka lat temu strzelali do siebie z broni służbowej. Nadal jednak 1 Maja w pochodzie maszeruje dziadek Bronek, a 11 Listopada wszyscy wspólnie słuchają pieśni legionowych, i nadal w rodzinie przy wspólnym stole wigilijnym zasiadają; księża, PZPR-owcy, SB-ek, legionista, i bezpartyjni. Dziwne są losy narodu polskiego.
.